Je staart naar de zwangerschapstest die je net hebt gedaan. Daar waar het vakje zojuist nog helemaal wit was, ontstaan langzaam 2 roze streepjes. Je kunt het nauwelijks geloven: een positieve zwangerschapstest. Je bent opnieuw zwanger na een miskraam of stilgeboren kindje. Een gevoel van intens geluk ontstaat na het zien van die twee roze streepjes. Dankbaar dat er na zoveel verdriet nieuw leven in je groeit. Tegelijkertijd ben je bang voor wat er komen gaat. Spanning en onrust is voelbaar in je lichaam uit angst voor herhaling.
10 jaar geleden verloor ik mijn eerste kindje na een zwangerschap van ruim 22 weken. Enkele maanden later werd ik opnieuw zwanger. Ik nam me voor te genieten van deze nieuwe zwangerschap. Maar hoe graag ik het ook wilde, onbezorgd zwanger zijn lukte mij niet meer. In deze blog schrijf ik over een volgende zwangerschap na een miskraam of stilgeboorte. Daarnaast geef ik oefeningen en tips hoe je de komende 36 weken doorkomt en toch met vertrouwen naar de toekomst kunt kijken.
Wat maakt zwanger zijn na een miskraam anders?
Het verlangen om moeder te worden van een kindje waar je voor kunt zorgen, is na verlies vaak alleen maar sterker geworden. Je kunt niet wachten een gezonde baby in je armen te houden. Maar 9 maanden kunnen ontzettend lang duren als je je zorgen maakt of angstig bent. Een zwangerschap van veertig weken voelt voor vrouwen die eerder een kindje verloren eindeloos. In al die weken voel je je kwetsbaar. Je wilt niet bang zijn maar het is ontzettend moeilijk om vertrouwen te hebben in een goede afloop.
Om jezelf houvast te geven kan het helpen om een plan te maken waarin je stap voor stap toeleeft naar de uitgerekende datum. Zo’n mijlpalenladder helpt je om je angsten de baas te blijven, je stresslevel te verlagen, positieve gedachten de ruimte te geven en om te gaan met blijdschap naast verdriet.
Schuldgevoel
Verdriet om het kindje dat je eerder bent verloren is er nog steeds. Sommige vrouwen schrikken daarvan. Zij verwachten dat met de komst van een nieuwe baby, het verdriet naar de achtergrond zal verdwijnen. Helaas werkt rouwen niet op die manier. Soms wordt het gemis juist sterker voelbaar. Vrouwen ervaren ook vaak schuldgevoel. Want doe je met een nieuwe zwangerschap het kindje dat je verloren bent niet ineens te kort? Mag je wel weer vreugde voelen?
Schuldgevoelens kunnen er ook zijn naar het kindje dat komen gaat. Uit zelfbescherming zijn vrouwen terughoudend in het aangaan van een emotionele band met de baby. Want wat als het deze keer wéér misgaat. Je bent bang dat je zo’n groot verlies niet nog een keer aankan. Door je (tegen beter weten in) niet te hechten heb je het idee minder geraakt te worden. Hierin is het belangrijk om te weten dat naast verdriet en rouw ook blijdschap en vertrouwen kunnen bestaan. Deze verscheidenheid aan gevoelens zijn heel normaal als je opnieuw in verwachting bent. Wel zorgen ze voor een wervelstorm aan emoties.
Angst tijdens een zwangerschap na zwangerschapsverlies
Het is niet zo gek wanneer je aan het begin van je zwangerschap vermoeid bent. Hormonen razen door je lichaam. Je lichaam werkt hard om voor het nieuwe leven te zorgen. Wat heel veel vrouwen zich niet realiseren is dat zwanger zijn na verlies extra vermoeiend is. De kans op een miskraam is onveranderd aanwezig. Dat weet jij als geen ander. Continu ben je bezig met voelen of alles nog goed is. Aan het begin van de zwangerschap kan dat zijn door regelmatig te controleren of je bloedverlies hebt of blijven testen ter bevestiging. Later in de zwangerschap stellen de bewegingen van je kindje je gerust. Maar ook in die fase kan je bijna obsessief bezig zijn met checken of de baby nog wel leeft. Zelf maakte ik met mijn gynaecoloog destijds de afspraak dat ik een echo mocht laten maken als ik bezorgd was. Dat idee maakte mij rustig. Ik heb er uiteindelijk niet eens gebruik van hoeven maken.
Angst is een allesoverheersend gevoel en daardoor een enorm krachtige emotie. We kunnen zelfs angst hebben voor angst. Je kunt regelmatig overvallen worden door een gevoel van paniek: je hart begint sneller te kloppen, je lichaamstemperatuur stijgt en je krijgt het benauwd. Je kunt het gevoel hebben flauw te vallen of zelfs dood te gaan.
Oefeningen bij angst of paniek
Hier volgt een grondoefening die je zou kunnen doen wanneer je angstig bent of een paniekaanval hebt, om weer terug te komen in het ‘hier en nu’. De bedoeling is dat je je focust op je omgeving. Hiermee leid je jezelf af van beangstigende gedachten en paniekgevoelens.
- Wat hoor je om je heen?
- Benoem 3 dingen die je ziet en beschrijf het gedetailleerd.
- Pak iets vast en geef aan wat je voelt.
- Ruik aan je handen, kleding of iets anders dat in je buurt is.
- Neem een slokje drinken en wees je bewust van de temperatuur, smaak of textuur.
Kalmeren door rustig adem te halen.
Je kunt ook een ademhalingsoefening doen. Door angst en paniekgevoelens gaat je ademhaling vaak wat hoger in je borstkas zitten. Met deze oefening leer je je ademhaling weer naar je buik brengen.
Deze oefening werkt niet zo goed tijdens een angst of paniekaanval. Maar je kunt hem wel goed doen op het moment dat je je wat onrustig voelt.
Ben je al wat verder in je zwangerschap dan kan het ook wat lastiger zijn om je ademhaling naar omlaag te brengen. Zet je handen in je zij en adem naar je flanken.
Ademhalingsoefening
- Ga zitten of liggen op je rug.
- Adem 3 sec. in door je neus.
- Houd je adem 2 sec. vast.
- Blaas rustig in 6 sec. weer uit.
- Wacht even en je ademt rustig verder.
Deze oefening kun je een paar keer herhalen.
Reacties op je nieuwe zwangerschap
Uit onderzoek is gebleken dat vrouwen die een kindje hebben verloren meer angst ervaren tijdens een zwangerschap na verlies. Angstgevoelens zijn in jouw situatie dus helemaal normaal. Ze hebben niets te maken met onverwerkt verlies of niet klaar zijn voor een nieuwe zwangerschap. Helaas kunnen reacties van mensen uit je directe omgeving, je een heel ander gevoel geven. Naast de positieve en warme reacties die je bij het aankondigen van je nieuwe zwangerschap ongetwijfeld hebt gehad, kun je ook geconfronteerd worden met onbegrip, ongevraagde meningen en (goedbedoelde) adviezen. Terwijl juist de steun van mensen om je heen nu zo belangrijk voor je is. Realiseer je dat mensen vaak reageren uit ongemak, niet weten hoe ze met je om moeten gaan of wat ze tegen je zouden kunnen zeggen.
De impact van een nieuwe zwangerschap
De impact die een nieuwe zwangerschap heeft, is voor elke vrouw verschillend. Jouw achtergrond heeft hierin een aandeel. Heb je meerdere miskramen gehad? Werd je moeilijk zwanger? Ben je een wat oudere moeder? Of juist nog erg jong? Heb je gezondheidsproblemen? Spelen erfelijke factoren een rol? Heb je in het verleden last van angstklachten gehad? Mis je steun vanuit je omgeving? Zo kan ik nog wel even doorgaan. Jouw geschiedenis en achtergrond zijn mede bepalend in hoe je je nieuwe zwangerschap zal ervaren. Niet iedereen heeft daarin hetzelfde nodig.
Wat voor iedereen belangrijk is, is om goed voor jezelf te zorgen. Daarin zijn een aantal basiselementen essentieel. Dat klinkt heel voor de hand liggend. Maar op het moment dat je niet lekker in je vel zit, angstig bent of slecht slaapt dan kan je veel moeite hebben met gewoontes die voorheen geen enkele moeite kostte.
Zelfzorg
Beweeg!
Zorg dat je dagelijks ongeveer 30 min. beweegt. Intensief sporten is helemaal niet nodig. Een wandeling, yoga oefeningen of een stukje fietsen is heel helpend.
Eet gezond!
Eet gezond en gevarieerd en met regelmaat. Belangrijk voor jezelf en voor de baby die in je buik groeit. Voor uitgebreidere voedingsadviezen kun je terecht bij: Het Voedingscentrum.
Slaap!
Houd vast aan een slaapschema. Dat wil zeggen ga rond dezelfde tijd naar bed en sta rond dezelfde tijd op. 7 dagen per week. Creëer een avondroutine. Geen werk, geen telefoon, geen klusjes in huis een uur voordat je naar bed gaat. Zorg voor comfort in je bed en slaapkamer. Eet en drink niet te veel voor je gaat slapen en al helemaal geen cafeïne en alcohol.
Voor meer slaapadviezen kun je terecht bij: Netwerk Slaapoefentherapie.
Tijd voor jezelf!
Zorg ervoor dat je tijd neemt om je gedachten te verzetten door iets te doen wat je leuk vindt. Zonder dat je hierbij rekening hoeft te houden met iemand anders. Hieronder een lijstje met enkele suggesties.
Elke vrouw kan tijdens een zwangerschap na verlies haar balans weer terug vinden. Het kan zijn dat jij hierin behoefte voelt aan extra ondersteuning. Dat kost tijd en inspanning en wellicht heb je daar hulp van een deskundige bij nodig. Hiervoor kun je bij mij terecht.
Inge Vogelaar…
Miskraamcoach, relatietherapeut en oefentherapeut Mensendieck. Ze heeft haar eigen praktijk met een vestiging in Amsterdam (IJburg). Kijk voor meer informatie over mijn praktijk en werkwijze op mijn website.
Je kunt me bereiken via het contactformulier.
Ken jij iemand die zwanger is na een miskraam of stilgeboorte? Deel dit artikel gerust met degene uit jouw omgeving die wat aan deze informatie zou kunnen hebben.
Dat is goed om te horen. Dank je wel!
Zo herkenbaar dit artikel. 4 jaar geleden na een voorspoedige en vrijwel onbezorgde zwangerschap een dochter gekregen. Afgelopen tijd drie maal achter elkaar een miskraam gehad. Nu opnieuw in verwachting. Het is constant vechten tegen angst, niemand garandeert mij dat dit kindje blijft leven. Daarbij razen hormonen rond. De andere kant is dat ik weet dat ik er geen enkele controle over heb of het voorkomen kan en ik een miskraam ook weer te boven kom. Ik probeer zo veel mogelijk aandacht te geven aan andere dingen en daar mijn voldoening uit te halen. En af en toe het van me af praten of flink huilen. Al met al heel zwaar en alles behalve onbezorgd.
Dag Wilma,
Dank voor je reactie. Heftig om zoveel verlies achter elkaar te hebben meegemaakt. De onbezorgdheid van je eerste zwangerschap heeft plaatsgemaakt voor angst. Angst kost ontzettend veel energie daar moet je echt mee leren omgaan, want 9 maanden zijn dan erg lang. Gelukkig heb jij een manier gevonden om met je angst om te gaan. Ik wens je, ondanks de spanning, een mooie zwangerschap toe met steeds meer vertrouwen in jezelf en het kindje dat komen gaat. Warme groet, Inge
MIjn schoondochter is erg angstig nu ze weer zwanger is na een miskraam. Ik heb zo met haar te doen. Wat kan ik doen of zeggen om haar te helpen?
Beste Angela,
Deze vraag stellen aan mij, is al heel lief. Het betekent dat u er voor haar bent. Het is belangrijk voor haar dat ze haar angsten kan delen. Het is heel fijn als iemand die haar goed kent, luistert en geen (goedbedoelde) adviezen geeft. Haar angst is echt en daar kan ze veel last van hebben. Het is een hele normale reactie na zwangerschapsverlies. Iets wat u wel tegen haar kunt zeggen, is dat angst (hoe heftig ook) een gedachte is die komt en die ook altijd weer gaat. Wellicht hebben jullie hier iets aan. Mocht ze meer nodig hebben, is ze altijd welkom (ook online) in mijn praktijk. Met een aantal sessies zijn de meeste vrouwen goed geholpen.
Succes! Warme groet, Inge